Nobel gọi tên huyền thoại Mỹ Bob Dylan ~ Trung Tâm Âm Nhạc Hoàng Gia

Thứ Sáu, 4 tháng 11, 2016

Nobel gọi tên huyền thoại Mỹ Bob Dylan

16:10 ..... No comments

TP - Viện Hàn lâm Thụy Điển khép lại mùa giải Nobel bằng thông báo Nobel Văn học 2016 dành cho ca sỹ, nhà thơ người Mỹ Bob Dylan.

Bob Dylan bất ngờ vượt qua các ứng viên sáng giá trở thành chủ nhân Nobel Văn học 2016.

Toàn tài

“Bob Dylan được vinh danh vì sáng tạo những phương thức biểu đạt thi ca mới trong truyền thống âm nhạc Mỹ”, Thư ký thường trực Viện Hàn lâm Thụy Điển Sara Danius thông báo ngắn gọn từ Stockholm. Đây là lần đầu tiên Viện Hàn lâm Thụy Điển trao cho một ca sỹ, nhạc sỹ kể từ 1901, và tuyên bố “lựa chọn vô cùng thống nhất”.

Đây có lẽ là kết quả bất ngờ với những người đặt cược. Dẫn đầu bảng đặt cược năm nay là nhà văn Kenya Ngugi Wa Thiong’o với tỷ lệ 7 ăn 2, cao hơn cả Haruki Murakami tỷ lệ 6 ăn 1. Trong khi đó Bob Dylan chỉ được đặt với tỷ lệ 16 ăn 1, thua đồng hương Don DeLillo, Philip Roth lần lượt với tỷ lệ cược 8 và 10 ăn 1.

Bob Dylan tên thật Robert Allen Zimmerman, sinh ngày 24/5/1941 tại bang Minnesota trong gia đình Do Thái. Trước khi vào ĐH Minnesota, thời trung học Bob Dylan hát chủ yếu nhạc rock’n’roll, lập nhiều ban nhạc. Năm 1960 kết thúc năm đầu tiên đời sinh viên, Bob bỏ học và năm sau đó đến New York hy vọng phát triển sự nghiệp ca hát. Thời kỳ này Bob Dylan hát nhiều ở các CLB nhỏ quanh Greewich và trau dồi kỹ năng nhạc dân gian, dưới sự ảnh hưởng của người thầy Woody Guthrie. Album Bob Dylan ra đời năm 1962 là album đầu tiên dù chưa thành công như mong đợi nhưng mở ra bước ngoặt, từ đây ông chính thức lấy nghệ danh Bob Dylan.

“Các ca khúc không phải được sinh ra bằng phép màu, tôi tạo ra chúng từ hư không. Tôi học cách viết ca từ khi nghe các ca khúc dân gian”, Bob Dylan nói. Năm 1965 ông khiến người hâm mộ sốc khi thử sức với nhạc cụ điện, đó cũng là lúc tên tuổi Dylan ngày càng được chú ý. Thập kỷ 60 của thế kỷ trước, nhiều tờ báo gọi ông là cha đẻ cho phong trào cách mạng, hay ông vua dòng dân gian rock. Âm nhạc của Bob Dylan mang âm hưởng nhạc đồng quê, dân gian, jazz, blues, rock’n’roll và đương nhiên theo cách riêng của ông. Di sản Bob Dylan gắn với âm nhạc đến nay chính là 37 album, trong đó album mới nhất Fallen Angels ra mắt tháng 3/2016. Ông giữ kỷ lục bán hết hơn 100 triệu đĩa nhạc trong suốt sự nghiệp.

Bob Dylan xứng đáng tượng đài âm nhạc Mỹ cùng tài năng được khẳng định ở hội họa, phim ảnh và đặc biệt chất thơ trong các ca từ do ông sáng tác, dù có nhiều ca khúc bị coi là khó hiểu. Năm 2008 ông bất ngờ được giải Pulitzer “vì sự ảnh hưởng sâu rộng tới âm nhạc đại chúng và văn hóa Mỹ thông qua các ca từ đậm chất thơ phi thường”. Các nhà phê bình khẳng định ông chắc chắn là “tác giả được bắt chước nhiều nhất trong lịch sử âm nhạc đại chúng hiện đại”, ảnh hưởng không chỉ tới các tác giả, ca sỹ, nhạc sỹ mà còn ảnh hưởng tới cách sống của những người lắng nghe âm nhạc của ông.

Tiếng nói vì hòa bình

Không phải ngẫu nhiên từ nhiều năm nay Viện Hàn lâm Thụy Điển xếp Bob Dylan vào danh sách ứng viên Nobel Văn học. Sự tinh tế, sức mạnh của ca từ đậm chất thơ trong các sáng tác khiến ông được xem là tác giả có tầm ảnh hưởng sâu rộng. Cuốn sách cả văn xuôi và thơ đầu tiên Tarantula do ông viết xuất bản năm 1971. Ca khúc Blowin’ in the wind được giới trẻ Mỹ thời đó tôn thờ, dẫn lối cho họ trong nhiều cuộc biểu tình phản đối chiến tranh Việt Nam vì lời lẽ giản dị và đi vào lòng người.

Ca khúc Blowin’ in the wind ra đời năm 1962 có tựa Việt Lời đáp thoảng bay trong gió đậm chất thơ. “Cần bao nhiêu chặng đường phải bước qua để xứng đáng thành người? Những cánh chim câu phải vượt qua bao đại dương mới ngủ vùi trên cát? Bao nhiêu bom đạn phải rơi mới đến được ngày yên tiếng súng? Bạn thân của tôi ơi, câu trả lời nằm trong gió thoảng”. Tác giả kể chỉ mất 10 phút sáng tác ca khúc gồm hai đoạn khi ngồi nhâm nhi ly cà phê ở New York. Nước Mỹ khi này có nhiều biến động, nhiều phong trào phát triển mạnh mẽ, trong đó phải kể đến phong trào đòi nhân quyền của người da màu và phong trào phản đối chiến tranh Việt Nam.

Dù tác giả nói ca khúc không mang tính phản kháng hay bất cứ điều gì, nhưng người hâm mộ vẫn coi đó là bản tuyên ngôn trong cuộc chiến đòi nhân quyền, hòa bình. Có hơn 400 phiên bản khác nhau của Blowin’ in the wind do các ca sỹ, nhóm nhạc toàn cầu hát lại. Năm 2004 nó được xếp thứ 14 trong số 500 ca khúc vĩ đại nhất do tạp chí Rolling Stone bình chọn. Năm 2011, Bob Dylan lần đầu đến Việt Nam biểu diễn, tuy nhiên ông không hát lại ca khúc nổi tiếng và có ý nghĩa với khán giả bản địa.

Trong số ca khúc cất lên tiếng nói về hòa bình, đòi nhân quyền có thể kể A hard rain’s a gonna fall (Cơn mưa nặng hạt) sáng tác trong thười gian khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962. Đến lúc họ thay đổi (The times they are a changin) được biết đến như tiếng nói chống phân biệt đối xử trong xã hội Mỹ. Bob Dylan không ngừng sáng tác, cống hiến cho tới tận bây giờ 75 tuổi với cây đàn guitar, chiếc kèn harmonica lưu diễn vòng quanh thế giới.

Ngoài cuốn sách đầu tiên năm 1970, Bob Dylan xuất bản hồi ký, phát hành nhiều sách liên quan ca từ sáng tác (khoảng 700 ca khúc) và 6 cuốn sách khác về nghệ thuật. Ông đạt hơn chục giải Grammy, một giải Quả cầu vàng và một Oscar, được vinh danh tại Đại sảnh Danh vọng rock and roll và một số Đại sảnh danh vọng âm nhạc khác. Năm 2004, ông được bầu là nghệ sỹ vĩ đại mọi thời đại, đứng thứ hai sau ban nhạc The Beatles. Năm 2012, ông được Tổng thống Obama tặng Huân chương Tự do.

Nguồn: tinmoi24.com